Μνημονεύετε Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη
Το πρώτο μου βιβλίο ήταν ο Ρομπέν των Δασών. Το κέρδισα σε μια κλήρωση την οποία είχαν κάνει οι τελειόφοιτοι του Λυκείου για να συγκεντρώσουν χρήματα για την πενταήμερη εκδρομή. Από τότε ως τώρα, συνταξιούχος από εξαετίας, στη βιβλιοθήκη μου και στο …παράρτημα που λειτουργεί η κόρη μου στη Θεσσαλονίκη, υπάρχουν γύρω στα χίλια τριακόσια βιβλία αραδιασμένα στα ράφια, όπως τα γαλλικά κλειδιά στους τοίχους των συνεργείων.
Από όλα αυτά τα βιβλία, ξεχωριστή θέση ανάμεσό τους, έχουν αυτά του Παπαδιαμάντη. Εκτός από τα άπαντα, μπορεί να έχω τα κλασικά του και δύο και τρεις φορές το καθένα. Θυμάμαι πώς αγόρασα τα άπαντα. Φορτώθηκα τους πέντε τόμους των γαλλικών άνευ διδασκάλου, τρόμαξα να μάθω τα ελληνικά, ήθελα να μάθω και γαλλικά τρομάρα μου και μάλιστα άνευ διδασκάλου. Φορτώθηκα λοιπόν τους τόμους των γαλλικών και πήγα εκεί στη Κάνιγγος, όπου ήταν ένα μεγάλο παλαιοβιβλιοπωλείο ανταλλακτήριο. Έδινες αυτό που είχες και σου έδιναν αυτό που ήθελες, αφού τσοντάριζες τη διαφορά. Να σου δώσουν διάφορο πίσω ούτε λόγος. Κατέθεσα λοιπόν τα γαλλικά και πήρα πέντε κόκκινους χοντρούς τόμους, τα άπαντα του Παπαδιαμάντη. Η καλύτερη αγορά σε βιβλία που έχω κάνει ποτέ.
Έκτοτε έχουν περάσει τόσα χρόνια και κάθε καλοκαίρι, σα να εκπληρώνω παλιό βαρύ τάμα, διαβάζω ξανά σχεδόν όλα τα διηγήματα του Παπαδιαμάντη. Αλλά και κάθε Χριστούγεννα και Πάσχα, διαβάζω εκ νέου τα χριστουγεννιάτικα και τα πασχαλινά διηγήματά του, σε ξεχωριστά βιβλία, για να μην κάθομαι να τα ψάχνω στα άπαντα.
Οι τόμοι των απάντων φανερώνουν τα χρόνια τους, τα γηρατειά τους και τη χρήση που τους έχει γίνει. Σε κάποιους, οι σελίδες κρέμονται όπως τα δόντια των γερόντων. Έκανα τη σκέψη να αγοράσω εκ νέου τα άπαντα από το Δομό, σε επιμέλεια του συντοπίτη μας Ν.Δ.Τριανταφυλλόπουλου, μία ιδιαίτερα φροντισμένη έκδοση, αλλά, όπως μου ήρθε η ιδέα, μου έφυγε κιόλας γιατί ήταν ακριβά.[i] Αγόρασα όμως του έτερου Σκιαθίτη, του εξαδέλφου του Παπαδιαμάντη, του Μωραϊτίδη δύο τόμους από τους τέσσερις των απάντων του, σε επιμέλεια πάλι του Τριανταφυλλόπουλου.
παπαδιαμαντιστής, αφού αρέσκομαι να πηγαίνω στα ξωκλήσια, ενώ αποφεύγω δια ροπάλου τις μεγάλες εκκλησίες και την πολυκοσμία. Σε ένα μνημόσυνο που πήγα, εκεί στην εκκλησία Κωνσταντίνου και Ελένης, στον Πειραιά, στο Δημοτικό Θέατρο, έτσι όπως ήταν ντυμένοι οι παπάδες, μου φάνηκαν σα χρυσές φράγκικες γαλοπούλες. Όλος αυτός ο ναρκισσισμός, αυτή η επιμέλεια και τα φτιασιδώματα, μου φαίνονται φαραωνικά για να μην πω φαρισαϊκά και πολύ λίγη σχέση έχουν με τη θρησκεία όπως την αντιλαμβάνομαι εγώ. Λιτή και απέριττη.
Σαν πηγαίνω στα ξωκλήσια όμως, χώρια που είναι μια αξιόλογη σωματική άσκηση, έχω και την αίσθηση ότι από κάπου θα ξεμυτίσει ο άγιος των γραμμάτων μας με τα γυαλιά του και θ’ αρχίσει να ψάλλει, όπως στον Άγιο Ελισσαίο, θα ψάλλει, αφού πρώτα μπουν μέσα οι γριές με τις φουστάνες να σαρώσουν το ναό.
Σ.Π.Παπασηφάκης
[i] Τα άπαντα των εκδόσεων Δομός υπάρχουν ελεύθερα σε μορφή pdf στο internet στην ιστοσελίδα της Εταιρείας Παπαδιαμαντικών Σπουδών στη διεύθυνση https://www.papadiamantis.net/old/index.php?option=com_content&view=article&id=887:%E1%BC%85%CF%80%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B1-%C2%AB%CE%B4%CF%8C%CE%BC%CE%BF%CF%85%C2%BB-pdf&catid=2&Itemid=101
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου