Έντυπη Εγκυκλοπαίδεια VS Ηλεκτρονικής – internet

Το Γενάρη του 85, ήμουν νέος δάσκαλος στην Τριάδα. Μας επισκέφθηκε λοιπόν τότε ένας πλασιέ βιβλίων. Πουλούσε την εγκυκλοπαίδεια «Επιστήμη και Ζωή» τριάντα έξι τόμοι παρακαλώ καθώς και το  πολυλεξικό της πέντε τόμων.  Αγόρασα τότε το πεντάτομο πολυλεξικό που έκανε δεκατρείς χιλιάδες δραχμές, με δόσεις,  για την εγκυκλοπαίδεια ούτε που το διανοήθηκα, γιατί ο μηνιαίος μισθός μου ήταν μόλις είκοσι εφτά χιλιάδες δραχμές. Το πολυλεξικό λοιπόν  ήταν πολύ καλή έκδοση. Ογκωδέστατοι τόμοι με χρυσοτυπίες και γυαλιστερό χαρτί καλής ποιότητας.[i]

Τα χρόνια πέρασαν κι εγώ το χρησιμοποιούσα σε κάθε ευκαιρία, όταν έκανε την εμφάνισή του δεύτερος πλασιέ της ίδιας εταιρίας. Δεν κουβαλούσε σαν τον πρώτο τόμους στην πλάτη, σαν χαμάλης στο Πέραμα, παρά μόνο ένα λάπτοπ. Μας έδειξε λοιπόν όλη την εγκυκλοπαίδεια και το πολυλεξικό σε τρία cds!! Αφού θαυμάσαμε, οι αφελέστατοι, την πρόοδο σκάσαμε, εις επίρρωση του θαυμασμού, διακόσια ευρώ έκαστος για να πάρουμε τα cds.

Σαν πέρασαν λίγα χρόνια ακόμη ξαναήρθαν. Δεν ξέρω μπορεί να μας είχαν εγγράψει και σε καμία λίστα αφελών. Πάντως έδειχναν να μας θυμούνται. Τώρα είχαν όλη την εγκυκλοπαίδεια και το πολυλεξικό σε ένα διπλογραμμένο dvd!!!!  Ζητούσαν δε τούτη τη φορά, το διόλου ευκαταφρόνητο ποσό των πεντακοσίων ευρώ. Ο Μιχάλης κι εγώ επαναστατήσαμε, με όλο μας το δίκιο και με τρόπο τους υπενθυμίσαμε ότι δεν είμαστε γυναίκες στο κλαρί αλλά απλοί δάσκαλοι. Με τα πολλά κλείσαμε στα διακόσια ευρώ με την προϋπόθεση να επιστρέψουμε τα τρία cds και το κλειδί του προγράμματος. Για να αποφασίσουμε την αγορά μας είπανε και τι δε μας είπανε, γιατί είναι γνωστό ότι οι πωλητές εκπαιδεύονται στο ψεύδος. Ότι η εγκυκλοπαίδεια θα ενημερώνεται αυτόματα από το internet, ότι θα συμπληρώνεται ανελλιπώς με τις νέες εξελίξεις και άλλα τέτοια όμορφα και δελεαστικά.

Η ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια είναι σήμερα ουσιαστικά άχρηστη. Δουλεύει μόνο με τα Windows XP ενώ έχουμε φτάσει αισίως στα Windows 10. Σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχα με την εταιρία μου είπαν ότι …πρέπει να την ξαναπληρώσω. Ξέρω ότι αυτές οι εταιρίες έχουνε πάθει το θάνατο της αλεπούς και γι’ αυτό δεν τους κακιώνω όσο θα έπρεπε. Θα έπρεπε όμως να είναι πιο συγκρατημένοι, πιο φειδωλοί σε όσα υπόσχονταν για να μην είναι τώρα εκτεθειμένοι.

Το πολυλεξικό αντιθέτως παραμένει στο ράφι. Αθάνατο, ετοιμοπόλεμο, απαστράπτον, πάντα χρήσιμο. Λάμπει δερματόδετο, επιβλητικό με τη χρυσοτυπία του. Ομορφαίνει το χώρο. Χάρηκα δε ακόμη περισσότερο, όταν η κόρη μου με βεβαίωσε ότι στο μέλλον δεν θα το σουτάρει, αλλά θα το χρησιμοποιεί και θα το παραδώσει με τη σειρά της στα δικά της παιδιά.

Πολλοί είναι εκείνοι που ξεπουλάνε σήμερα λεξικά και εγκυκλοπαίδειες για ένα κομμάτι ψωμί. Πιστεύουν ότι η σοφία όλη τρέχει στο  internet το οποίο οπωσδήποτε δεν είναι αληθές. Παλιά για να τυπωθεί μία εγκυκλοπαίδεια συστηνόταν μία συντακτική επιτροπή, πρόεδρος της οποίας ήταν κατά κανόνα καθηγητής πανεπιστημίου, ο οποίος είχε και την υψηλή επιστασία του όλου έργου. Αλλά και τα υπόλοιπα μέλη δεν ήταν τυχαία. Ήταν ονόματα στο χώρο τους. Τα άρθρα ήταν ενυπόγραφα ή τουλάχιστον ήξερες ότι αυτό που διαβάζεις είναι γραμμένο από κάποιο μέλος της επιτροπής αυτής.

Σήμερα κάθε πικραμένος[ii] μπορεί να γράψει ότι θέλει, όπου θέλει και όπως θέλει. Υπάρχουν διαμάντια στο internet, υπάρχουν και σκουπίδια. Ως προς το θέμα μας τώρα, στον άτυπο αγώνα που ανέκυψε, το αποτέλεσμα είναι νομίζω σαφές: Έντυπη εγκυκλοπαίδεια VS ηλεκτρονικής – internet,  σημειώσατε ένα.

Σ.Π.Παπασηφάκης

---

[i] Το άρθρο αυτό το έγραψα με αφορμή μία ολόκληρη εγκυκλοπαίδεια που έπεσε στα χέρια μου και την έδωσα με τη σειρά μου σε ένα δημοτικό σχολείο.

[ii] Κι εγώ, για να είμαι ακριβοδίκαιος, ανήκω σ’ αυτούς τους «πικραμένους» μια και διατηρώ δύο blogs στα οποία γράφω κατά καιρούς ότι μου κατέβει.